Göle’de Şap Krizi,İthal İnekle Çözülüyor(!)
Göle ve civarında şap hastalığı hayvanları kırıp geçirirken, Göle TİGEM’in Yönetim Kurulu Başkanı ve en büyük hissedarı Fahri Altun sahneye çıktı.
“Merak etmeyin, çözümü bulduk: İthal inekler!” dedi.
Yeni gelen ithal ineklerin pasaportları hazır, vize işlemleri tamam, gümrükten geçerken “hayvan sağlığı beyanı” da imzalanmış. Hatta iddiaya göre bazı ineklerin biyometrik fotoğrafı bile çekilmiş.
Besiciler hayvanlarının şap yüzünden telef olmasına ağlarken, ithal ineklere kırmızı halı serilmesi bölge halkında öfke yarattı.
Bir besici, “Bizim inekler şap yüzünden kesime gitti, yerine Fransız inek ithal ettiler. Bari yanında tercüman da versinler, yoksa bu inekle nasıl anlaşacağız?” diyerek isyan etti.
Vatandaşın aklında ise tek bir soru:
“Şap hastalığı doğal bir felaket miydi, yoksa ithal hayvan projesinin ön hazırlığı mı?”
Kısacası Göle’de hayvancılık, şap hastalığıyla kırılırken, ithal ineklere altın tepside “ot pasaportu” çıkarılmış durumda.
Uzmanlar Uyarıyor:Hereford ve Braford Irkı, Göle’ye Uygun Değil
Ardahan’ın Göle ilçesinde hayvancılık yapan bazı üreticilerin gündemine giren *Hereford ve Braford* cinsi büyükbaş hayvanların bölge koşullarına uygunluğu tartışma konusu oldu. Ancak uzmanlar, bu iki ırkın Göle’nin sert iklimi ve dağlık coğrafyasında ciddi uyum sorunları yaşayacağını belirtiyor.
İklim Engeli
Hayvancılık uzmanlarına göre,Göle’nin uzun ve sert geçen kışları, Hereford ve özellikle sıcak iklimlere adapte edilmiş Braford ırkı için ciddi risk taşıyor. Göle’de hava sıcaklığının zaman zaman -30 dereceleri bulduğu kış aylarında bu ırkların yaşaması neredeyse imkânsız.
“Braford sıcak iklim hayvanıdır. Soğuk stresi çabuk yaşar, solunum yolu enfeksiyonlarına yatkındır. Göle’nin kışına dayanamaz,” uyarısında bulunuluyor.
Dağlık Coğrafya ve Yürüyüş Sorunu
Hereford ve Braford’un bir diğer özelliği ise “fazla yürüyüşü sevmemeleri”.
Göle’nin geniş meraları olmasına rağmen, bölgenin arazi yapısı engebeli ve dağlık.Yerli ırklar uzun mesafelerde yem aramaya alışkınken, Hereford ve Braford bu şartlarda çabuk kondisyon kaybediyor.
Mera ve Beslenme Zorlukları
Uzmanlara göre Göle meraları yılın yalnızca 4–5 ayında kullanılabiliyor.Kalan dönemlerde ise hayvanların tamamen ahırda beslenmesi gerekiyor.
“Hereford ve Braford kaliteli, sürekliliği olan otlak ister. Göle’de bu süre çok kısa. Geri kalan dönemde yüksek miktarda kesif yem gerekir ki bu da maliyeti katlar,” değerlendirmesi yapılıyor.
Sağlık Riskleri
Soğuk iklime alışkın olmayan bu ırklar, Göle’de “zatürre ve ayak hastalıklarına”daha açık hale geliyor. Uzmanlara göre bu da hem hayvan sağlığını hem de verimliliği olumsuz etkiliyor.
Çiftçilerin Görüşü
Göle’de hayvancılıkla uğraşan üreticiler de uzman görüşlerini destekliyor.
Bir üretici, “Bizim buraların kışı altı ay sürüyor. Yerli inek bile bazen zor dayanıyor. Sıcak iklim hayvanını getirirseniz, ya hasta olur ya da yem masrafı katlanır,” diyerek kaygılarını dile getirdi.
Başka bir çiftçi ise, “Burada hayvan sabah meraya çıkınca kilometrelerce dolaşıyor. Yerli ırklar buna alışık ama Hereford gibi fazla yürümeyen hayvan bu şartlarda bakılmaz,” sözleriyle durumu özetledi.
Bir başka yetiştirici de, “Daha önce dışarıdan getirilen farklı ırkları gördük. İlk sene dayanamadılar. Göle’nin havası ve toprağı yerli ırklara göre,” ifadelerini kullandı.
Sonuç:Yerli Irklar Daha Uygun
Uzmanlar, Göle’de yetiştiricilik için en uygun ırkların “Simental, Montofon ve yerli Doğu Anadolu kırmızı ırkı”olduğunda hemfikir. Bu ırklar hem “soğuk iklime dayanıklı, hem de dağlık arazide hareketli” yaşam tarzına uyum sağlayabiliyor.
“Hereford ve Braford’u Göle’ye getirmek, maliyetli ve riskli bir girişim olur. Bölgeye uygun ırklar varken böyle bir deneme üreticiye zarar verir,” uyarısı yapılıyor.
News
